lokalne waluty

nie tak dawno temu przypomniałem artykuł o demokracji ekonomicznej i jednej z bardziej znanych lokalnych walut USA

demokracja ekonomiczna, własne miasto, region albo stan posiada i drukuje własną walutę. Hour "Tworzymy ekonomiczną demokrację przy pomocy waluty lokalnej w Ithaca..." tekst sprzed 10 lat, jednak warty przypomnienia

link oczywiście tu: hour i lets Jednak walut lokalnych w USA i Kanadzie jest setki. Tylko w stanie Kalifornia jest przynajmniej dwadzieścia walut lokalnych USA kliknij tu Kanada link tu

w najbliższym czasie napiszę o lokalnych walutach więcej, pieniądz lokalny, obok waluty elektronicznej miał być jednym z głównych tematów na moim blogowym portalu

urodziny bitcoina

styczeń możemy uznać za faktyczne urodziny bitcoina. Dokładniej 3 stycznia 2009 roku powstał bitcoin -poniważ wtedy został wydobyty pierwszy jego blok.A już 9 stycznia miała miejsce pierwsza transakcja tej elektronicznej waluty, -dokładniej wtedy ta transakcja została ujawniona. Oczywiście historia bitcoina i elektronicznej waluty jest starsza. Pierwsze rozmowy na temat e waluty odbyły sie pod koniec lat 60 na uniwersytecie w San Francisko, a pierwsze teorie dotyczące powstania elektronicznej waluty pojawiły się na Królewskim Uniwersytecie Berkeley w San Francisco pod koniec lat 70 tych. Tam gdzie pojawiła się licencja BSD, i systemy operacyjne BSD, a 10 lat wcześniej powstał system operacyjny Unix. Tam także powstał pomysł szyfrowania poczty, i wiele innych. Nic dziwnego, przecież San Francisco jest uważane za współczesną Florencję i Aleksandrię. To podobno Aleksandria i Florencja naszych czasów. Nie wiem czy Satoshi Nakamoto mieszkał, lub studiował w Californii, natomiast dalszy rozwój teorii z Berkeley Uniwesyty należał do niego. Pod koniec października 2008 roku, opublikował swoje swoje słynne rozważania na temat bitcoina, a w styczniu 2009 roku pojawiła się już ta cyfrowa waluta. W Polsce praktycznie nie opłaca się wydobywać bitcoinów, a to ze względu na wysoką cenę enerii elektrycznej. Na przykład w Chile, dla porównania, energia elektryczna w nocy jest za darmo.

Jakie jest moje zdanie odnośniewaluty cyfrowej Bitcoin? Z jednej strony jestem sympatycznie nastawiony wobec tego projektu, jak i w ogóle do uwolnienia waluty od monopolu państw/ państwa, o czym niejednokrotnie pisałem, np. odnośnie denacjonalizacji pieniądza, dekomunizacji pieniądza, wolności walutowej itd. Z drugiej strony jednak uważam że rządy mogą w każdej chwili zablokowac inicjatywę. Bedą też prawdopodobnie powstawały rządowe/państwowe pieniądze elektroniczne, które zamienią pieniądze papierowe. mała encyklopedia pieniądza łatwa nawigacja https://encyklomap.blogspot.com/p/maa-encyklopedia-pieniadza-encyklomap.html

złoto

wielką popularnością cieszy się obecnie zabezpieczanie kapitału w złocie, i innych metalach szlachetnych, takich jak srebro, czy platyna. Jednak warto sie zastanowić czy aby pieniądze ulokowane przez nas w fizyczne złoto, sztabki albo krugery -z jednej strony- a tak zwane papierowe certyfikaty z drugiej, w czasach kryzysu, lub nawet załamania gospodarczego będą miały taką samą wartość? Wydaje się że fizyczne złoto jest bardziej bezpieczne.Czy to w postaci kolekcji numizmatów, czy po prostu zwyczajnych sztabek.Ponieważ nie wiadomo co sie stanie w czasach recesji z emitentami papierowych certyfikatów i czy przetrwają zawieruchę związaną z załamaniem gospodarczym?

mała encyklopedia pieniądza łatwa nawigacja https://encyklomap.blogspot.com/p/maa-encyklopedia-pieniadza-encyklomap.html

stare monety na aukcjach zyskują historyczne ceny

Historyczne ceny osiągają na polskich aukcjach stare polskie monety, np. Dukat koronny Zygmunta Trzeciego Wazy osiągnął 2.8 miliona złotych!Pięćdziesiąt dukatów koronnych,i inne numizmaty zostały sprzedane za sumę około ośmiu milinów złotych. Całkiem też niezłą cenę uzyskał cztero-dukatówka z podobizną Zygmunta Trzeciego Wazy https://desa.pl/pl/aktualnosci/najdrozsza-moneta-w-polsce/ na zdjęciu u góry 40 dukatówka Zygmunta Trzeciego Wazy z 1621 roku mała encyklopedia pieniądza łatwa nawigacja https://encyklomap.blogspot.com/p/maa-encyklopedia-pieniadza-encyklomap.html

spadek cen bitcoina, cyfrowa waluta sie waha.

 po niedawnych spektakularnych wzrostach, bitcoin zaliczył mocny spadek. Dwa dni temu jego ceny spadły i to znacznie. Eter także zaliczył mocny spadek. Z rynku mogło wyparować nawet 170 miliardów dolarów amerykańskich. Bitcoin spadł , i jego cena cena wobec dolara USA wynosi  36 tysięcy. Jakie sa perspektywy bitcoina? Ja byłbym ostrożny. Od jakiegoś czasu mamy do czynienia ze wzrostami i spadkami bitcoina, a  cena gwałtownie się zmienia.

mała encyklopedia pieniądza łatwa nawigacja https://encyklomap.blogspot.com/p/maa-encyklopedia-pieniadza-encyklomap.html

Najbardziej popularne wpisy 10 lat

 najbardziej popularne wpisy na moim blogu w ciagu ostanich dziesieciu lat. Przyszedł czas na małą refleksję, i spojrzenie nieco wstecz, bo to juz przeszlo dziesiec lat,  od kiedy prowadzę bloga. Najbardziej popularnym tekstem na blogu -tu fanfary- jest wpis  DENAR MIESZKA PIERWSZEGO    http://encyklomap.blogspot.com/2009/02/denar-mieszka-pierwszego.html

Drugie miejsce zajął post:  WOLNOŚĆ LUDZKA a PIeNIĄDZE Podział na ludzi mniej lub bardziej wolnych, posiadających prawa i własność, i na niewolników praktycznie całkowicie zależnych od właściciela miejsca pracy, czyli środków do życia.  http://encyklomap.blogspot.com/2009/05/wolnosc-ludzka-pieniadze.html

I trzeci post:  ZA KRÓLA OLBRACHTA WYGINĘŁA SZLACHTA  A lud, mieszczaństwo i chłopstwo zaczęło marnieć . I to nie tylko dlatego , że wielu naszych najmężniejszych rycerzy zginęło na wojnie . Również i z tych powodów o których właśnie napiszę... http://encyklomap.blogspot.com/2009/02/za-krola-olbrachta-wyginea-szlachta.html

Dzisiaj zrobiłem także stronę, coś w rodzaju spisu treści, żeby łatwiej żeglować po blogu encyklomap./mala-encyklopedia-pieniadza-encyklomap 

Oczywiście pracę trwają cały czas, nie zamykam jednak na czas remontu  bloga. Będę skracał teksty, i wyrzucał niepotrzebne wtręty. Pozdrawiam i do następnego!

DEMONOPOLIZACJA pieniądza wg. Huelsmana

 Demonopolizacja pieniądza według Guido Huelsmana, na podstawie artykułu który ukazał się na stronie www.mises.pl Guido Huelsman w przeciwieństwie do Hayka odnosi się do spraw związanych z demonopolizacją pieniądza i obalenia monopolu na pieniądz, w sposób bardziej przemyślany, a jego propozycje mają realniejszy kształt od tych Haykowskich. Ale o czym pisze, bo o jego słusznych refleksjach dotyczących historii pieniądza jak i ocen pisał nie będę, natomiast napisze trochę o samym projekcie liberalnej reformy walutowej. Już na samym początku projektu zauważa się, że podstawą takiej liberalnej reformy walutowej ma być całkowita prywatyzacja produkcji, działająca na zasadach wolnego rynku w wolnym społeczeństwie, czyli mówiąc w jednym zdaniu, wytwarzanie pieniądza miało by być wyjęte spod systemu koncesji, i robić mógł by to praktycznie każdy, tak jak robili to dwa tysiące lat temu Krakowianie, bijąc swoje monety w Mogile-Tumbie, w okolicach rynku Dębnickiego, i pod Tyńcem. Jedynym ogranicznikiem byłoby poszanowanie praw własności. Innym ważnym dla niego kryterium jest respektowanie własności prywatnej, i nie chodzi tu tylko o rzetelność niezbędną przy wytwarzaniu pieniądza ale także o postulat dotyczący nie obciążania podatników samym kosztem wprowadzania pieniądza na rynek, opłacania różnego rodzaju komisji i tak dalej. Trzecim postulatem G.Huelsmana jest postulat pierwszego instynktu, i działania zgodnie z przyjętym słusznym poglądem , nie oczekiwania na inne państwa, społeczności i wspólnoty prawne, ale wprowadzenia tej reformy u siebie, na zasadzie kto pierwszy ten lepszy, jeśli więc pierwsi do prawdziwego pieniądza powrócą Białorusini , lub Litwini wprowadzając na przykład prawdziwe pieniądze nawiązujące do czasów Wielkiego Xsięstwa Litewskiego, to oni będą wtedy wielkimi beneficjantami korzystającymi na reformie finansowej i zbiorą jej ogromne profity. Guido Huelsman wymienia też zasady takiej reformy, a więc -ma zapobiegać łamaniom praw własności, zapobiec łamaniu takich praw w przyszłości, -ma zostać wprowadzona od razu, oraz -jednostronnie i bezwzględnie. Teraz powiem trochę o czynnościach dotyczących tej reformy, najważniejszą czynnością jest dla niego zniesienie monopolu walutowego, a także systemu koncesjonowania praw do wydobycia metali szlachetnych, i ich przetwarzania na monety, swobodnego wyboru nazw i systemu wagowego jak i jednostek, kształtu i tak dalej. Wolnej sprzedaży i wymiany, czyli po prostu obrotu nimi. I odwrotnie, nie można nikogo zmuszać do zapłaty w jakiejkolwiek walucie , pisze dalej. Czy byli by według niego tacy, którzy stracą na tej reformie? Oczywiście, - do tych zaliczyli by się ci najbardziej przywiązani do papierowego państwowego pieniądza. Najbardziej kontrowersyjnym zaś pomysłem Huelsmanna jest projekt zwrotu własności banku centralnego obywatelom, stosując tu prawo bliższości i pierwszeństwa, a więc na re-prywatyzacji skorzystali by ci którzy byliby najbliżej , pracownicy banków i ci którzy byliby najbliżej transformującej informacji. To tyle o projekcie Huelsmana w wielkim skrócie, i jego podobieństw jak i różnic, z poglądami na ten temat Hayka. Chciałbym jeszcze wspomnieć że idea powrotu do prawdziwego pieniądza nie dotyczy już tylko kilku dziwaków, jak na przykład uczniów słynnego lwowianina Ludwika von Misesa, a także polskich tradycjonalistów kulturowych, ale staje się coraz bardziej powszechna , do niej też wydaje się między innymi być przekonany Freedman.

Hayek cd.

pieniądz dominalny DENACJONALIZACJA cd. 

felietony, refleksie, opinie,

....jak już wcześniej wspomniałem w moim poprzednim wpisie,   prowadzić by to mogło do pieniądza dominalnego lub fabrycznego, i tak je raczej należy nazywać. A jakość pieniędzy dominalnych pozostawiała nie raz, wiele do życzenia, niektóre z nich uważano zgoła za pieniądz fałszywy, jak na przykład prywatne pieniądze Krostowskich z Łobżenicy - w edykcie Zygmunta Trzeciego z 1631 roku, lub ostatnia prywatna moneta dominalna , [oficjalna] moneta  pana Mańkowskiego z Winnogóry wybita około 1917 roku to pieniądz aluminiowy, jak powojenne "rybaki". Zupełną zresztą zagadką jest natomiast sugestia Hayka jakoby te pieniądze miały-by być stabilne, i trudniejsze do podrobienia. Na czym te sugestie oparł tego nie wiemy. Czy pieniądze fabryczne [np. pieniądz górniczy] były trudne do podrobienia? Chyba nie. Mieliśmy już nieraz do czynienia w naszej historii z konkurencyjnym rynkiem prawdziwych kruszcowych walut, gdzie różne systemy monetarne srebrne i złote konkurowały ze sobą, że podam tylko za przykład czasy pierwszych piastów z pieniądzem "państwowym" -królewskim, prywatnymi pieniędzmi biskupimi, [tak zwanymi biskupimi], a póżniej doszły do tego jeszcze tak zwane fenigi wendyjskie, pieniądz piastów śląskich, prywatny pieniądz palatyna Sieciecha....Albo w póżniejszych czasach jagiellońskich gdzie obok monety Korony Królestwa Polskiego, był w obiegu pieniądz Wielkiego Xsięstwa Litewskiego, Ks. Kurlandii i Semigalii, mazowiecki i pruski. Witane zresztą chętnie w państwach zachodniej i wschodniej europy.

Samą inicjatywę Hayka warto oczywiście odnotować.

ZA KRÓLA OLBRACHTA WYGINĘŁA SZLACHTA

felietony, opinie, refleksie, ZA KRÓLA OLBRACHTA WYGINĘŁA SZLACHTA A lud, mieszczaństwo i chłopstwo zaczęło marnieć . I to nie tylko dlatego , że wielu naszych najmężniejszych rycerzy zginęło na wojnie . Również i z tych powodów o których właśnie napiszę To znaczy o wzroście roli możnowładztwa , który zaczął następować za Olbrachta i Alexandra , a zaistniał już w pełni za Zygmunta . Potem w czasach Zygmunta osłabiono jeszcze władzę królewską -doprowadzając urząd monarchy do wybieranego dożywotnio prezydenta [ i znowu byliśmy pierwsi ] Słaba władza wykonawcza , silna oligarchia [tak zwane stronnictwo panów ], i przewaga władzy mówionej , sejmowej daje nam początek współczesnego państwa .Chociaż pierwsze pęknięcia i rysy pojawią się dopiero 100 lat pózniej . Państwo jest zadłużone , choć nie tak jak dziś, a jego budżet spory . Zygmunt buduję nową rezydencje , wydaje pieniądze na bale i reprezentacje . W tym czasie, z drugiej strony widząc byc może zagrożenia, wielu ekonomistów i myślicieli zabiera głos na temat monety , i pieniądza .Wywiązują się dyskusję . Mikołaj Kopernik w Krakowie , albo Fromborku, pisze swoją prace o monecie .Ostrzega w niej że kiepski pieniądz wypiera dobry [ zła moneta dobrą ]. Przestrzega też przed widzeniem monety jako drogi do dochodu monarchy . Pieniądz ma ułatwić funkcjonowanie gospodarki i handlu . Ma służyć wymianie tej społecznej i indywidualnej energii [ temu przysłowiowemu społecznemu krążeniu energii] której pieniądz jest tylko symbolem . Pieniądz nie jest tylko dla króla i możnych, ale dla całego rynku. Wobec pieniądza wszyscy jesteśmy równi , zdawał się mówić astronom . Chociaż bogaci , szczególnie ci bogaci z urodzenia lubią krytykować pieniądz i bogactwo, dla biednych jest często przedmiotem marzeń , nadzieją na przetrwanie , i odmianę swojego losu . Jakie jest wyjście z sytuacji gdy państwo na przykład Królestwo Polskie ma w obiegu dobrą monetę , a inne wypuszczają zły i lichy pieniądz, fałszując nawet monetę sąsiada . Po pierwsze kontrola. Surowe kary . Systemy zabezpieczeń .Wiedza ekonomiczna , i edukacja ekonomiczna obywateli. Czy zrezygnować z prawdziwego pieniądza opartego na kruszcu , lub certyfikacie , zastępując go zwykłą blaszaną, lub papierową atrapą ? Na pewno nie . Zdecydowanie nie Również Decjusz interesował się sprawami pieniądza . Na sejmie Piotrkowskim przedstawił swój traktat o monecie .Projekt unii monetarnej z Prusami jest właśnie jego autorstwa. Szlachta walczyła w tym czasie o obywatelskie państwo . Sprawne państwo minimum. Państwo które realizuje swoje podstawowe funkcje .Przede wszystkim dążyła do rozdziału [podziału]skarbca na publiczny , czyli przede wszystkim wojsko i urzędy, to jest dyplomacje i administracje. Nadal jeszcze król i możni byli w dużym stopniu pod , a nie ponad prawem, chociaż zaczynało się to zmieniać Także Marcin Kromer usiłował przedstawić projekt reformy podatkowej. W swoim cenzusie był zwolennikiem wprowadzenia podatku dochodowego . Podobnie jak wspomniani wcześniejn poprzednicy sprawami reformy monetarnej interesował sie Szymon Starowolski. Mieliśmy w tamtych czasach także wielu kodyfikatorów praw. Największych od czasów Kazimierza Wielkiego . Byli to miedzy innymi: Przyłuski , Marcjusz i Jan Łaski . W roku 1643 odstąpiono od cen regulowanych na rzecz PRZYSIĘGI ODBIERANEJ od kupca . Kupcy obiecywali że nie będą brali zysku większego niż 7 procent.

rewolucja cen

REWOLUCJA CEN . Która miała miejsce w połowie 16tego wieku. Za jedną z przyczyn rewolucji cen nazywanej też przewrotem cen, historycy uważają wzrost ilości srebra i złota , głównych kruszców do produkcji monety. Srebra i złota było o wiele więcej . Ale nie towarzyszył mu przyrost produkcji , towarów i usług . A więc pieniądz taniał , bo było go o wiele więcej , "za dużo" . Ceny zboża , i żywności wzrosły , około o cztery razy . Polska nadal była eksporterem, a szczególnie żywności . Również wzrastały płace średnio o 100 procent . [ceny żywności w Krakowie wzrosły średnio o pięć razy ] Szlachta i mieszczanie obwiniali się nawzajem o taki stan rzeczy .Próbowano też sztucznie narzucić i uregulować ceny wbrew podstawowym prawo ekonomi [nie dość że dóbr jest za mało i sztuka gospodarowania, zarządzania nimi trudna, bo irracjonalne emocjonalno-wolicjonalne procesy decydują o zakupach czyli wydatkach, a racjonalno-logiczne o ich kontroli, -a wiec rynek jest po środku tych dwóch sprzecznych i przeciwstawnych tendencji ]

PRINCES POLONIE .

PRINCES POLONIE . felietony refleksje Denar Bolesława Chrobrego, a przypomnijmy jak pisała ENCYKLOPEDIA STAROPOLSKA denarów w czasie jego panowania wybito około dwudziestu. Pamiętając historię poprzedniego "CIVITAS", część z nich mogła zaginąć . PRINCES POLONIE zasłynął z tego że jest pierwszym pomnikiem języka polskiego "wykutym w metalu" , o których to "pomnikach" tak chętnie pisał Kałkowski w swojej pracy- albumie . Historia takie rewelacje przyniesie jeszcze i póżniej , w monecie Mieszka . Ale na razie mamy PRINCES POLONIE Książę Polski - a w środku wyrażony graficznie , choć może w nieco abstrakcyjny sposób "orzeł piastowski" . Może jeszcze trochę nieporadnie . Ale mamy , pierwszy raz pada nazwa naszego państwa , i pierwszy raz jego symbol i godło - piastowski orzeł. -czy to jest naprawde orzeł? a nie paw jak się dzis prawie powszechnie sądzi, czy też może raczej totemowe wyobrażenie staropolskiej "stadnicy" świętego ptaka Swaroga -orła będącego symbolem plemion polskich a może nawet "lechijskich" I co oznaczało słowo "Polonie"? opracował Maurycy Wilk foto za http://www.k-k.pl/fotki/marek-jura/notgeld/notgeld-d009.htm

ekonomiczna demokracja, HOUR, i LETS

HOUR Paul Glover "Tworzymy ekonomiczną demokrację przy pomocy waluty lokalnej WIthaca, New York osiągnęliśmy kontrolę nad społecznymi i środowiskowymi efektami handlu emitując od roku 1991 ponad 44 000 dolarów naszej lokalnej waluty dla ponad 900 uczestników. Tysiące transakcji oraz wiele nowych przyjaźni oto wynik funkcjonowania naszych pieniędzy. Setki tysięcy dolarów w lokalnym handlu zostało dodane do Dochodu Narodowego Zwykłych Ludzi (Grassroots National Product). Wydrukowaliśmy własne pieniądze ponieważ widzieliśmy jak federalne dolary przychodzą do naszego miasta, przechodzą przez kilka rąk a potem opuszczają miasto aby być wydane na zakup drewna z lasów tropikalnych i na wzniecanie wojen. HOURS („Godziny" — nazwa opisywanej waluty z Ithaki — przyp. tłum.) przeciwnie — zostają w naszym regionie i służą nam do płacenia sobie nawzajem. Podczas gdy dolary uzależniają nas coraz bardziej od wielonarodowych korporacji i bankierów, HOURS wzmacniają lokalny handel i powodują, że bardziej liczy się on z naszą troską o ekologię i sprawiedliwość społeczną. A oto jak to działa: HOUR jest odpowiednikiem 10 dolarów, ponieważ dziesięć dolarów za godzinę jest średnią płacą w Tompkins County. Banknotami HOUR o czterech nominałach, można płacić za usługi hydrauliczne, ciesielskie, elektryczne, opiekę pielęgniarską, opiekę nad dziećmi, naprawy samochodów i rowerów, żywność, okulary, opał, upominki i tysiące innych dóbr i usług. Nasz związek kredytowy akceptuje je przy zastawie i pożyczkach. Ludzie „Godzinami" płacą czynsz. Najlepsze restauracje w mieście przyjmują je tak jak i kinoteatry, kręgielnie, dwa duże sklepy spożywcze (lokalnych właścicieli), i trzydziestu sprzedawców na rynku farmerów. Minimalna godzinowa stawka w Ithace podnosi najniższe płace bez konieczności obniżania tych najwyższych. Np. wielu farmerów z Ithaki, którzy mają uprawy ograniczone, płaci najwyższe stawki za pracę na farmie: 10 dolarów za godzinę. Farmerzy ci zyskują na lojalności waluty „godzinowej" w stosunku do lokalnego rolnictwa. Z drugiej strony dentyści, prowadzący terapię masażem i prawnicy cenią swe usługi wyżej niż przeciętne 10 dolarów za godzinę, mają więc pozwolenie aby pobierać kilka „Hours" za godzinę. Słyszymy jednak coraz częściej o profesjonalnych usługach za naszą stałą stawkę godzinową. Każdemu kto przyłącza się do systemu HOUR płacone są cztery HOURS (czyli 40 dolarów) za dołączenie do listy w naszym biuletynie „Ithaca Money". Co osiem miesięcy mogą oni zgłaszać zapotrzebowanie na kolejne dwie HOURS niejako w nagrodę za kontynuowanie członkostwa. Tym sposobem stopniowo i ostrożnie powiększamy podaż pieniądza w przeliczeniu na głowę uczestnika. 1200 pozycji ogłoszeń w biuletynie „Ithaca Money" oto portret możliwości naszej społeczności, wnoszą one na rynek czas i umiejętności, które nie znalazły zatrudnienia na konwencjonalnym rynku. Mieszkańcy są dumni z dochodów, jakie osiągają za pracę, którą lubią. Traktujemy siebie jako kompanów z Ithaki a nie jako zwycięzców i przegranych w wyścigu po dolary. Historie sukcesu 150 uczestników opublikowane dotąd świadczą o aktach szlachetności i wspólnoty, które nasz system wyzwala Tworzymy wspólnotę zarabiając na życie. (...) Gdy tylko odkryliśmy nowe sposoby zaopatrywania się wzajemnie, zastąpiliśmy nimi zależność od importu. To nasza większa samowystarczalność (self-reliance), raczej niż izolacja Ithaki, daje nam możliwość wychodzenia na zewnątrz z eksportem ekologicznego przemysłu. Możemy zaopatrywać w kapitał przedsięwzięcia gospodarcze przy pomocy pożyczek w naszych własnych pieniądzach. Uważamy HOURS za prawdziwe pieniądze, za którymi stoją prawdziwi ludzie, prawdziwy czas, prawdziwe umiejętności i narzędzia. W przeciwieństwie do dolarów, które są śmiesznymi pieniędzmi, za którymi nie stoi nawet złoto czy srebro a właściwie stoi już mniej niż nic — czyli 4.3 biliona narodowego długu. Wizerunki na banknotach z Ithaki prezentują lokalne wartości, które szanujemy, takie jak miejscowe rośliny, rwące wodospady, rzemiosła, farmy i nasze dzieci. Na dolarach zaś widnieją posiadacze niewolników (Washington, Jefferson, Hamilton, Jackson) oraz pomniki korporacyjnych rządów. Wielokolorowe HOURS, niektóre drukowano na zrobionym lokalnie papierze z trzciny bagiennej (marsh reed) ze znakami wodnymi, wszystkie z numerami seryjnymi, są trudniejsze do podrobienia niż dolary. Lokalna waluta daje dużo radości i jest legalna. HOURS muszą być używane wewnątrz granic stanowych (nie mogą konkurować z dolarami jako międzystanowa waluta) a nominał musi być przynajmniej jednodolarowy (nie może być „ułamkowej waluty"). Dochody uzyskane w HOURS są opodatkowane gdy powstały w wyniku wymiany za profesjonalne dobra i usługi. Lokalna waluta to także dużo pracy i odpowiedzialności. Aby pomóc innym lokalnym społecznościom opracowaliśmy Hometown Money Starter Kit. (...) Jest to poradnik jak utworzyć i prowadzić system waluty lokalnej. Rozesłaliśmy ten poradnik jak dotąd do ponad 150 społeczności w 41 stanach i nasz przykład staje się ogólnonarodowy. Autor artykułu Paul Glover, który utworzył system HOUR jest ekonomistą i ekologicznym projektantem przestrzeni miejskiej, jest autorem „Los Angeles: A History of the Future", ma stopień naukowy z Zarządzania Miastem (City Management). Pracował m.in. w reklamie i dziennikarstwie. Zapalony rowerzysta. Tłumaczenie: Janusz Reichel podane za : http://www.straus.bzzz.net/mac/index.php?option=com_content&task=view&id=30&Itemid=56 LETS zobacz: http://zb.eco.pl/bzb/19/waluty2.htm

POZA EURO, ale z innej przyczyny

wielu z nas krytycznie patrzy na przyjęcie przez nasz kraj euro, ponieważ uważa że ograniczy to wolność w dziedzinie kreowania polityki monetarnej. Życie jednak bywa paradoksalne i przynosi często rozwiązania jakich nie oczekujemy. Podobnie może być z euro, jak uważają niektórzy, nie wejdziemy do wspólnej strefy za sprawą ...spekulantów oto co pisze w swoim raporcie specjalnym "biznes interia" Kiedy Polska wejdzie do strefy euro? Szef polskiego rządu Donald Tusk zapowiedział, że realnym, choć "trudnym terminem" wejścia Polski do strefy euro jest 2011 rok. Przed zmianą lokalnej waluty na euro każdy kraj musi spełnić kryteria z Maastricht. Wejście do strefy euro poprzedza uczestnictwo w mechanizmie ERM2. W tym okresie( dwa lata) dana waluta jest już związana z euro, a jej kurs może się wahać w stosunku do europejskiego pieniądza tylko o plus/minus 15 proc. Zdaniem ekonomistów, jeżeli nie dostaniemy zgody od UE na skrócenie okresu przebywania w ERM2, to termin 2011r. jest nierealny. i dalej "To nie jest kwestia wysokości kursu, tylko niestabilności rynku (...). Nie jestem doktrynerem, jeśli się okaże, że wiązałoby się to z jakimś ryzykiem (wejście do ERM2 - PAP) dla polskiej waluty czy dla naszego systemu finansowego, to będziemy to przekładać" - powiedział premier w środę w TVN24.czytaj dalej: http://biznes.interia.pl/raport/euro_w_polsce/news/spekulanci-wybija-nam-euro-z-glowy,1254567 Podobnie sprawa może wyglądać z unią, w ramach rozwijania się kryzysu i recesji, zacznie następować jej dezintegracja, w trosce bowiem o własny rynek pracy, państwa wchodzące w skład unii, zaczną prowadzić coraz bardziej restrykcyjną politykę zamykając granicę przed pracownikami z innych państw UE, a nawet wprowadzić tak zwane cła ochronne na towary z zagranicy, czekamy kto będzie pierwszy, za nim pójdą inni? Kto przewidział taki czarny scenariusz UE? ----------------- foto za interia.pl

dekomunizacja pieniądza

Pytania związane z dekomunizacja pieniądza, ____________________________________ Pierwszymi pytaniami jakie wiążą się z dekomunizają pieniądza, jest kwestia , -czy zdekomunizowany pieniądz, uwolniony od monopolisty banku centralnego, ma być całkowicie wolny i nie poddany żadnym ograniczeniom i restrykcjom, czy przeciwnie wprowadzanie wolnego pieniądza należy rozpocząć powoli i ostrożnie. Przydatne do tego mogą okazać się prace Hayka i Huelsmnana, choć nie przeceniał bym ich zbytnio, ponieważ nie były pisane z pozycji społeczeństwa okupowanego przez socjalizm, i w związku z tym zapaści, "tąpnięcia" socjalistycznego molocha, i tak zwanej transformacji gospodarki, która była nie mniej nienormalnym zjawiskiem od samego socjalizmu, nie mogą w pełni obiektywnie ocenić Inaczej też przebiegać powinien proces niejako "uzdatniania", państwowego pieniądza, którego istnienia przeciwnikiem nie jestem, choc zastrzeżenia* wobec jego autentyczności pojawiały sie będą, i to zapewne słusznie, -to zapełnienie jego miejsca przez inne systemy, w krótkim czasie uważam za mało prawdopodobne [brak kapitału przyszłych emitentów ], -warunek istnienia pieniądza państwowego jest następujący, otóż pieniądz państwowy musi być, powtarzam jeszcze raz MUSI BYĆ PIENIĄDZEM KRUSZCOWYM, czyli pieniądzem prawdziwym, złotowym, lub srebrnym, a w przypadku istnienia pieniądza złotego i srebrnego muszą być to dwa różne sytemy montetarne. Nie powinien to być certyfikat, wystarczy bowiem spojrzeć na sytuację certyfikatu w Stanach Zjednoczonych w 19 wieku i problemy jakie niestety mialy miejsce. Podobnie sprawa wygląda z parytetem złota, i walut wymienialnych, w każdej chwili w przypadku kryzysu lub zagrożenia wojną owy parytet może zniknąć. W przypadku państwowego, lub samorządowego pieniądza w przeciwieństwie do Huelsmana , ujenoliciłbym jednak normy, i nazwę, powracając do tradycjnych nazw, złotego, grosza,..grzywny krakowskiej, i jednego podziału na sto, lub trzydziesci. W przypadku walut lokalnych , w tym całkowicie prywatnych kreowanych przez indywidualnego wytwórcę-emitenta, i co niektórzy na pewno nie przyjmą z zadowoleniem,wprowadził był ograniczenia związane z czasem i terytorium, dopuszczając swobode działania wolnego pieniądza na ograniczonym terytorium gminy, powiatu, lub miasta, dopiero po jego pewnym uwiarygodnieniu się, po dajmy na to kilku miesiącach, [np trzech] dopuszczał jego działalnośc do wiekszych obszarów, z gminy lub dzielnicy miasta do powiatu, lub całego miasta [o wielkosci powyżej stu tysięcy mieszkańców], po nastepnych kilku miesiąch dopuszczał obszar jego działania do województw,.. i itd, -sam fakt braku sprzeciwu , nie wnoszenia skarg byłby wystarczającym poświadczeniem uczciwości danego emitenta. Jesli chodzi o pieniądz całkowicie prywatny, jego zabezpieczenie, to znaczy zabezpieczenie banku rozpoczynającego emisje, nie mogło by być mniejsze niż minimalna suma początkowa 100 tysięcy złotych, mniejsza suma początkowa mogłąby mieć sens jedynie w małej społeczności wiejskiej, [ pod warunkiem wyrażnego oznaczenie na pieniądzu że jest to pieniądz terytorialny, obowiązujący jedynie na terytorium danej wsi, lub małej społeczności] JAK SFINANSOWAĆ REFORMĘ MONETARNĄ W przypadku pieniądza państwowego i samorządowego [obowiązkowo kruszcowego] sposobem sfinansowania reformy monetarnej mogło by być wprowadzenie dobrowolnego pieniądza kruszcowego o wartości 40 procent ceny złota [ lub srebra] zawartej w monecie, monety te po zakończeniu procesu reformy [ dajmy na to po dwu latach] były by przedmiotem wymiany na prawdziwe już stuprocentowe, o wartości pieniądza zależnego od zawartego w nim złota ------------------ *podlegać by to musiało zapisom w konstytucji, że państwo, ani zaden samorząd nie mogą kreować pustego pieniądza, i dwa: możliwośc 2kreowania 1dowolnego 3prawa i przepisów, w tym zmian konstucji musiał by uleć ograniczeniom [tekst przeznaczony do dalszej dyskusji]

ZŁOTY PIENIĄDZ

-pierwszy złoty dukat. ________________ Polski pieniądz, jak i pieniądz w Polsce, ma starą tradycje i dobrą markę, swoją opinie zawdzięcza wyjątkowej wręcz solidności, a także i prawdziwości, bo aż do konca pierwszej Rp. był pieniądzem tak zwanym PRAWDZIWYM, -czyli kruszcowym. Nawet pieniądze Andrzeja Tynfa istniało miały czterdzieści procent swojej prawdziwej wartości.Pieniądz papierowy pojawił sie w Polsce dopiero w latach dwudziestych, dwudziestego wieku. O ile pierwszym polskim historycznym pieniądzem był denar Mieszka I,a grosz narodził się w czasach Kazimierza Wielkiego,złoty [realny a nie obliczenoiwy] powstał za Zygmunta Augusta w mennicy wileńskiej,a jedyny przed historyczny pieniądz wiślan [?]jaki dotrwał to naszych czasów to „denar cyrylicki” to pierwszym złotym polskim dukatem był DUKAT KORONACYJNY Władysława Łokietka _____________________________________ *ocalał jedynie jeden egzemplarz tej monety, który na dodatek został prawie wyciągnięty z tygll *inny dla przykładu póżniejszy złoty dukat tak zwany "zagubiony" Olbrachta do naszych czasów niestety nie dotrwał. Postały o nim jedynie przekazy Warto też może wspomnieć że w Legnicy zaczęto wybijać złoty pieniądz kilka lat póżniej, Ocalały dukat to 3,48 gram złota, przedstawia na awersie siedzącego monarchę, prawdopodobnie w momencie koronacji, i został wybity w roku 1320. Ciekawostką jest fakt że zawartość kruszca w monecie była prawdopodobnie większa niż wartość samej monety

DENACJONALIZACJA PIENIĄDZA WEDGŁUG HAYEKA

denacjonalizacja pieniądza według Hayka. -na podstawie artykułu w www.mises.pl De-nacjonalizacja, czyli zdjęcie z pieniądza państwowego monopolu, a więc wyłączności państwa w dziedzinie wytwarzania pieniądza na danym terytorium, albo przekazanie go innym wybranym podmiotom. zwraca uwagę śmiałość tego przecież bardzo umiarkowanego ekonomisty, kiedyś ucznia i entuzjasty Misesa, potem pod wpływem siły większości i mejnstrimu nieco socjalizującego.Wg. Hayka różne, prywatne, [ a może raczej firmowe] waluty mogłyby na rynku konkurować ze sobą. W większych ośrodkach miejskich o dużym stopniu nasycenia [rozwoju] i różnorodności wymiany towarów i usług, jak i produkcji, taka konkurencyjność walut prowadziłaby i doprowadziła z pewnością do do wyboru lepszych walut, w tym i walut kruszcowych, chociaż i inne mogłyby się utrzymać szczególnie jako pieniądz drobny, zdawkowy. Ujemna strona: monopol firm-emitentów w płaceniu za usługi pracownikom za swoją pracę, prowadziło do większego uzależnienia obywateli przez pracodawców i firmy w których są zatrudniani.

GŁOWNE REFORMY MONETARNE

Ażeby to sobie rozjaśnić uporządkujmy trochę i podzielmy czas historyczny jak i mityczny na epoki .A więc mamy pierwsze państwo [Wiślan] z okresem starego państwa - [groby Kazimierzy Wielkiej], średniego państwa , czyli grodu Wandy z przełomu naszej ery, i tak zwane „nowe państwo wiślan” . Następnie czas historyczny który według historyków rozpoczął Mieszko i Bolesław , - II Drugie państwo z punktu widzenia reform monetarnych podzielmy na pięć epok : Mieszkowsko- Boleslawoską Kazimierzowską Zygmuntowską Stanislawowską Epokę reform Grabskiego Obok pieniądza wiślan i póżniejszych prawie o tysiąc lat „płacideł” , pierwszą dobrze zbadaną i znaną monetą jest denar Mieszka . Pieniądze tamtego czasu oparte były na grzywnie piastowskiej. Grzywna piastowska = pół funta = 8 łutom = 16 uncjom . Także równała się 4 wiardunkom = 24 skojcom = 240 denarom = 480 obolom . Stan taki trwał jakieś 350 lat , to jest od roku około 960 do 1300, 1350 . Przedzielony okresem brektetów .Kazimierz Wielki wprowadza grosza , wywodząc go z grzywny krakowskiej . 1grzywna krakowska =197,68 grama srebra .Również Henryk Głogowski wprowadza reformę monetarną , równocześnie , a może nawet przed naszym królem Wacławem II ,Reformę swoją opiera na kwartniku .Trzecią już reformą monetarną będzie reforma z 1526 i czasy Zygmunta Starego , a właściwie cały ciąg zmian począwszy od wprowadzenia złotego przeliczeniowego, poprzez unie monetarną z Prusami , potem ujednolicenie stopy menniczej , i zrównanie jej z Polską w Wielkim Księstwie , Liwonii i Kurlandii , a wcześniej oczywiście w Prusach . Wybicie pierwszego obiegowego w pełni złotego dukata [SPRAWIEDLIWY JAKO PALMA...], i materialnej złotówki przez Zygmunta Augusta , Tak zwanego półkopka . Potem przyjdą czasy bałaganu i chaosu , nikt tak bowiem nie psuje państwa jak ten co psuje monetę , i nikt tak nie psuje monety jak państwo . Czasy te znaczone będą takimi nazwiskami jak Boratini i Tymf . Przerwie je król Stanisław August doprowadzając do czwartej reformy monetarnej po roku 1763 . Jego pieniądz będzie dosyć ceniony i poważany , szczególnie zaś Stanisladory . Jeśli czasy na półmityczne odłożymy na bok , a więc państwo prawiślan [Wandy], ze swoim pieniądzem , płacidła „króla Kraka” , w czasach nowego państwa Wiślan [o czasach „Wislan” wiemy tylko tyle, że na początku tysiąclecia w mieście „Wandy” czyli w okolicach kopca noszącego jej imię używano pieniądza kruszcowego. Inną informacją bardzo cenną jest odnalezienie kilku warsztatów menniczych ulokowanych najczęściej w okolicy rynku dębnickiegoko, -co świadczy prawdopodobnie o tym że nasi przodkowie w najdawniejszych czasach byli zwolennikami wolnego i zdenacjonalizowanego pieniądza. Każdy mógł prawdopodobnie wybijać własny pieniądz, którego wartość równoważyła wartość kruszca, czyli był silny wartością kruszca jaki w sobie zawierał. Są jeszcze oczywiście płacidła, denar przypisany nie wiadomo dlaczego Bolesławowi. Być może żył jakiś władca wiślan, o imieniu Bolesław? -to wyjdzie nam przynajmniej w czasach historycznych pięć reform na tysiąc lat , a więc jedna przypadała średnio na lat dwieście . Świadczy o dosyć stabilnym rynku monetarnym i pozycji pieniądza w naszym kraju , Przypomnijmy : I R,p, nigdy nie wyprodukowała „papierowego pieniądza” , a papierowy pieniądz wprowadzili u nas okupanci , bo trudno bony skarbowe Kościuszki za taki uznać . trochę przykładów Na początku denar .DENAR DENAR . A więc pierwszy Denar Mieszka I, następnie denary Bolesława Chrobrego, „Gnezdun Civitas”, i „Princes Polonie” ,których to waga wahała się od 1,65, 1,66, do przeszło 1,80 -a więc dosyć monety ciężkie i solidne . Pieniądz prywatny , nazywany „biskupim” jest już trochę lżejszy choć również przekracza zwykle wagą jednego grama srebra . Pieniądz zwany fenigiem wendyjskim czyli słowiańskm wybijanym za Kazimierza Odnowiciela , a i chyba za jego syna Mieszka II , zwany tez denarem krzyżówkowym , albo denarem krzyżówkowym z kołnierzem [ kołnierzowym] , staje się lżejszy od poprzednich, i zwykle nie przekracza jednego grama srebra . Odnowiciel wybija dużo pieniądza na rynek , ale jest on lżejszy .Podobną tendencję spadkowa obserwujemy w czasach Bolesława Śmiałego i Hermana . Pieniądz „Vldisla[va] -Cracov” jest już prawie trzy razy lżejszy od denarów Mieszka i Bolesława , choć minęło dopiero sto czterdzieści , góra sto pięćdziesiąt lat , podobnie cieknie są denarki Krzywoustego ,spoglądamy chyba na zachód tęsknym wzrokiem i to od zarania dziejów. Na tym tle dosyć poważnie wygląda denar palatyna Sieciecha , ważący przeszło gram srebra , i o całkiem ciekawym rysunku .Denar z „głową Jana Chrzciciela” wybity za panowania Bolesława Wysokiego jest już naszym pierwszym prawdziwym brektetem , ładny i gustowny , ale z punktu widzenia ekonomi nie jest to dobry pieniądz. Rysunek artystyczny porządny ale wartość materialna nikła . Podobnie piękny i podobnie miałki wybity na drugim końcu ziemi Śląskiej przez Mieszka „Milost” jest równie lekki . Rozbicie na dzielnice Królestwa będzie sprzyjało takim praktykom, i osłabieniu pieniądza. Na „Miłość” i na „głowę Jana Chrzciciela” pójdzie niewiele srebra niecałe 0,20 gram , są więc około osiem , dziewięć razy lżejsze od naszych pierwszych denarów z czasów Mieszkowsko-Bolesławoskich .[250 lat ] . Średnia waga brektetu na naszych ziemiach będzie właśnie taka , to jest około 0,20 gram srebra.Uwagę zwraca niski poziom moralności ekonomicznej i rynku .Cała prawie Europa Środkowa jest rozbita na dzielnice w których rządzą udzielni książęta często na zasadzie „hulaj dusza piekła nie ma” , albo „kot śpi [król] myszy tańcują”. Regionalni monopoliści dopuszczają się też licznych nadużyć przy wymianie [często] przymusowej pieniądza na nowy .Przymus i monopol pieniądza . Zakupy w pakietach . Denarek Jadwigi o której jak do tej pory milczę będzie trochę cięższy, podobnie jej następcy męża i współ króla Władysława , ale system mamy już inny -Kazimierzowski ,i denary mają z poprzednikami wspólną głównie nazwę. Ich waga waha się od 0,30 do 0,40 gram srebra [średnio ]. Tak że waga i to dokładna była w tamtych czasach niezbędna . GROSZE Na początku grosz jest dosyć ciężki , potem w miarę inflacji jego wartość słabnie ,. I nie zawsze było to związane z samym rynkiem wewnętrznym. Tak jak brektet [blaszak ] przyszedl do nas z zachodu, tak i inne procesy które wpływały na kurs waluty przychodziły do nas często z zewnątrz . [jak np. masowy przywóz złota i srebra do europy z koloni, i odkrycie dużych pokładów srebra w Jachimstalu -Jachimowie wywołały podobny zamęt na rynku] . Ale nasz pierwszy grosz miał wagi przeszło trzy gramy srebra . Grosz miedziany Stanisława Augusta będzie już końcem grosza jako poważnej monety . Troche o groszu: Grosze litewskie wybijał Zygmunt III nieciężkie bo około grama wagi srebra , dwa razy cięższe grosze ryskie wybijał Batory. Albrecht grosze lenne pruskie , całkiem podobnej wagi, i Zygmunt I królewicz grosze Głogowskie . Dodajmy jeszcze do tego dla dodania tła grosze nyskie wybijane w księstwie nysko -grodkowskim , przez biskupa wrocławskiego Jana Turzo. Podobny to czas i podobna epoka , i waga grosza również . Do grosza możemy a nawet powinniśmy zaliczyć półgrosze , trojaki , czworaki, i półtoraki , a także szóstaki . ZŁOTY. ZŁOTY.Choć złoty polski powstał na sejmie Piotrkowskim w 1496 roku i działał jako pieniądz obrachunkowy , to jego prawdziwe materialne wejście na rynek stało się za sprawą Zygmunta Augusta, powstał w mennicy w Wilnie w 1564 . Wagi prawie trzydzieści gram srebra . Jego waga identyczna jest niemal z talarami tamtego kresu , na przykład z talarem lennym kurlandzkim , Gotharda Kettlera , talarem pomorskim Filipa II a 1616 roku , albo prawie o sto lat młodszym talarem lennym Jakuba Ketlera . Również talar podwójny Adama księcia Piastowicza pana na Cieszynie , spowinowaconego zresztą z rodem Kettlerów .To pokazuje że złoty pełnił jakgdyby rolę talara , a talar powielał się ze złotym , a przynajmniej równoważył . Drugą polską złotówką był wybity jak podaje Terlecki tak zwany „talarek lekki” około roku 1620 przez Zygmunta III , czyli 60 półgroszy . Po nim wybije „swoje” złote Michał Korybut gdzieś koło roku 1670 . Również znana była złotówka Gdańska Augusta III z 1763 roku , tak zwana „złotówka gdańska” , sygnowana jako 30 groszy .Warto też wspomnieć o złotym króla Stanisława Augusta. Wchodziło na nią cztery grosze srebrne , albo trzydzieści miedzianych . Nie można również pominąć złotówek Wolnego miasta Krakowa . W dwudziestym wieku , zarówno przed jak i po wojnie mieliśmy i mamy nadal nasze złote którymi możemy cieszyć oczy . DUKAT , i złote pieniądze . Najpierw od złotego pieniądza mniej lub bardziej prywatnego , a więc : DUKAT Podwójny Izabelli Czartoryskiej z 1772 .Złoto 6,90 gram .Wybity w Holandii gdzie pani Izabela Czartoryska miała własną mennice i przywilej menniczy . DUKAT Siewierski biskupa Kajetana Sołtyka z 1762 roku złoto oczywiście ok. 3,40 gram .Jako „xsiąże Siewierski” biskup Krakowski powoływał się na prawo mennicze . DUKAT GDAŃSKI . [Dukat Gdański Nielegalny ] z 1698 roku , wybity bez zgody sejmu .,35 gram złota DUKAT Korony Podwójny Michała Korybuta . Złoto 6,87 grama . DUKAT Koronny Podwójny Jana Kazimierza. 6,98 gram zlota . DUKAT TORUŃSKI Władysława IV z 1648 roku . 3,45 grama złota . DUKAT STOKROTNY KORONNY Zygmunta III, wybity około 1621w mennicy Bydgoskiej . Prawdziwy król pośród naszych dukatów . DUKAT GDAŃSKI Zygmunta Augusta DUKAT Jerzego Wilhelma z 1674 roku .Dukaty i półdukaty z 1675 roku wybijane w mennicy w Brzegu . DUKAT Powstańczy BOŻE ZBAW POSKĘ Dukat ZŁOTOSTOCKI Karola księcia na Ziębicach i pana lennego xs . Opawskiego, Ząbkowickiego i hrabiego Kłodzkiego. STANISLADORY trzy dukatowe i 1|2 Dukatowe półstanisladory Do tego zaliczmy Ryskie portugały.

zbrodnia roku 1873

Stany Zjednoczone w dziewiętnastym wieku były krajem wolności walutowej, Bank Amerykański powstał piętnaście lat po ogłoszeniu niepodległości byłych koloni, jako instytucja prywatna i z prawem do emisji pieniądza. Już u samego początku banki centralne podszywały się pod instytucje państwa, były „państwowe ale prywatne”, i kongresowi w 1811 zlikwidował tą instytucje. Jednak wojna amerykańsko -angielska wyczerpała unię państw amerykańskich, i doprowadziła do trudności i kłopotów natury finansowej. Wrócono więc do starego wzoru, państwowo-prywatnej instytucji[Madison w 1816 roku] Bank Stanów Zjednoczonych powstał po raz drugi. A jego szefem został początkujący pisarz i poeta. Nowy prezydent A. Jackson, uważał że instytucja banku państwowo -prywatnego może być wylęgarnią korupcji i oszustwa, chciał więc ją rozwiązać Oczywiście wokół banku skupiło się wielu jego zagorzałych obrońców, a całość przypominała sytuację sprzed lat, kiedy to Jeferson bronił ludzkich pieniędzy przed konserwatystami, z tym że teraz Jackson był ich obrońcą. Wojna banku centralnego z instytucją państwa doprowadziła nawet do kryzysu finansowego. [Nieżle to opisał p. Gadomski w swoim artykule "Zaklinacze deszczu" g.w.18.11.2005 jak i wojnę bankową jaka miała miejsce ] Po odebraniu mu koncesji, bank centralny stracił na znaczeniu i stał się jednym z podmiotów konkurujących na wolnym rynku. Do roku 1863 istniało w Stanach Zjednoczonych wielu emitentów waluty.